സത്യവിശ്വാസികളുടെ 5 പ്രധാന സവിശേഷതകളാണ് സൂറത്തുൽ മുഅമിനൂൻ പരാമർശിക്കുന്നത്. അതിൽ രണ്ടെണ്ണം ആദ്യ ഭാഗത്ത് വിശദീകരിച്ചു. ഇനി ബാക്കി മൂന്നു ഭാഗങ്ങൾ വായിക്കാം..

3. സകാത്ത് നൽകി സ്വയം ശരീരത്തെ ശുദ്ധീകരിക്കുവരാണ്. അല്ലാഹു(സു:ഹ)പറഞ്ഞു: "സകാത്ത് നിര്‍വഹിക്കുന്നവരുമാണ്". ( സൂറ: മുഅ്മിനൂൻ:4) നബി(സ്വ)തങ്ങൾ പറഞ്ഞു: "ശുദ്ധി ഈമാനിന്റ ഭാഗമാണ്, അൽഹംദുലില്ലാ മീസാനിനെ നിറക്കുന്നതാണ്, സുബ്ഹാനല്ലാഹി വൽഹംദുലില്ലാഹ് എന്നത് ആകാശഭൂമിയുടെ ഇടയിലുള്ള സർവ്വതിനെയും നിറക്കുന്നതാണ്, സ്വലാത്ത് പ്രകാശമാണ്, സ്വദഖ തെളിവാർന്ന പ്രവർത്തിയും, ക്ഷമ തിളക്കമാർന്നതുമാണ്. ഖുർആൻ നിങ്ങൾക്ക് അനുകൂലമായ അല്ലെങ്കിൽ പ്രതികൂലവുമായ തെളിവാണ്.

"സ്വദഖ തെളിവാണ്” എന്ന വാക്യത്തിന്റെ അർത്ഥം സ്വദഖ ചെയ്തവന്റെ വിശ്വാസത്തിന്റെ മേലുള്ള തെളിവാണ്. അഥവാ കപടഭക്തൻ അതിൽ നിന്ന് വിസമ്മതിക്കുന്നതാണ്, കാരണം അവൻ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല. അതുകൊണ്ട് ആരെങ്കിലും സ്വദഖ ചെയ്താൽ അത് അവന്റെ വിശ്വാസത്തിന്റെ മേലുള്ള വാസ്തവമാക്കലാണ്. സത്യവിശ്വാസികളുടെ ജീവിതത്തെ ദാരിദ്ര്യത്തിൽ നിന്നും ആഡംബരത്തിൽ നിന്നും തടയുന്ന കർമമാണ് സക്കാത്ത്.

സക്കാത്ത് എല്ലാ മനുഷ്യരുടെയും അവകാശമാണ്, അതുപോലെ ബലഹീനമായ ആളുകൾക്കുള്ള സുരക്ഷയുമാണത്.

4. ജനനേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ കാത്തു സൂക്ഷിക്കുന്നവരാണ്. അല്ലാഹു പറഞ്ഞു:"ഭാര്യമാര്‍, സ്വന്തം അടിമ സ്ത്രീകള്‍ എന്നിവരില്‍ നിന്നൊഴികെ ജനനേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ കാത്തു സൂക്ഷിക്കുക വഴി അനധിക്ഷേപാര്‍ഹരും-ഇതിനപ്പുറം ആരെങ്കിലും ആഗ്രഹിച്ചാല്‍ അവര്‍ അതിക്രമകാരികള്‍ തന്നെ. സൂറ: (മുഅ്മിനൂൻ:5-8) അഥവാ മുഅമിനീങ്ങൾ ചാരിത്ര്യശുദ്ധി ഇഷ്ടപ്പെടുന്നവരും അതിനെ സൂക്ഷിക്കുന്നവരുമാണ്. ഇത് ആത്മാവിന്റെ ശുദ്ധിയാണ്. കാരണം ഹലാൽ അല്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ കുഞ്ഞുങ്ങളെ നേരിട്ടുള്ള അശുദ്ധിയിൽ നിന്ന് അകറ്റിനിർത്തൽ, ഹലാൽ അല്ലാത്ത അഭിലാഷങ്ങളിൽ നിന്ന് ഹൃദയങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കുക, കണക്കു കൂട്ടാതെ മോഹങ്ങൾ അഴിച്ചുവിടുന്നതിൽ നിന്നും വീട്ടിലും സമൂഹത്തിലും നടക്കുന്ന അഴിമതിയിൽ നിന്നും സമൂഹത്തെ രക്ഷിക്കുക എന്നിവ തന്റെയും കുടുംബത്തിന്റെയും സമൂഹത്തിന്റെയും സംരക്ഷണമാണ്. തന്റെ ഭാര്യയെ പിൻഭാഗത്തിലൂടെ ബന്ധപ്പെടുന്നതും ഹയ്ള്, നോമ്പ്, ഇഹ്റാം എന്നീ കാലയളവിൽ ബന്ധപ്പെടലും നിഷിദ്ധ കാര്യങ്ങളിൾ പെട്ടതാണ്.

ജനനേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ കാത്തു സൂക്ഷിക്കണമെന്ന ഉപദേശം അതിലേക്കുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങൾ തടയാനാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് സത്യവിശ്വാസികളോടും വിശ്വാസിനികളൊടും കണ്ണ് പൂട്ടാനും ഭംഗി വെളിവാക്കാതിരിക്കാനും ഖുർആൻ കൽപ്പിച്ചത്. അല്ലാഹു(സു:ഹ)പറഞ്ഞു:" ഓ നബീ, തങ്ങളുടെ ദൃഷ്ടികള്‍ താഴ്ത്താനും ഗുഹ്യഭാഗങ്ങള്‍ കാത്തുസൂക്ഷിക്കാനും സത്യവിശ്വാസികളോട് താങ്കളനുശാസിക്കുക. അവര്‍ക്കേറ്റം പവിത്രമായത് അതത്രേ. അവരുടെ ചെയ്തികളെക്കുറിച്ചു സൂക്ഷ്മജ്ഞാനിയാണ് അല്ലാഹു. സത്യവിശ്വാസികളോടും തങ്ങളുടെ നയനങ്ങള്‍ താഴ്ത്താനും ഗുഹ്യഭാഗങ്ങള്‍ കാത്തുസൂക്ഷിക്കാനും സ്വയമേവ വെളിവാകുന്നതൊഴിച്ചുള്ള അലങ്കാരം പ്രത്യക്ഷപ്പെടുത്താതിരിക്കാനും താങ്കള്‍ കല്‍പിക്കുക; തങ്ങളുടെ മക്കനകള്‍ കുപ്പായമാറുകള്‍ക്കു മീതെ അവര്‍ താഴ്ത്തിയിടുകയും വേണം.

തങ്ങളുടെ ഭര്‍ത്താക്കള്‍, പിതാക്കള്‍, ഭര്‍തൃപിതാക്കള്‍, പുത്രന്മാര്‍, ഭര്‍തൃപുത്രന്മാര്‍, സഹോദരന്മാര്‍, സഹോദരപുത്രന്മാര്‍, സഹോദരീ പുത്രന്മാര്‍, മുസ്‌ലിം സ്ത്രീകള്‍, സ്വന്തം അടിമകൾ, വികാരമില്ലാത്ത പുരുഷഭൃത്യര്‍, പെണ്ണുങ്ങളുടെ ലൈംഗിക രഹസ്യങ്ങള്‍ ഗ്രഹിച്ചിട്ടില്ലാത്ത കുട്ടികള്‍ എന്നിവരല്ലാത്ത വേറൊരാള്‍ക്കും തങ്ങളുടെ അലങ്കാരം അവര്‍ വെളിവാക്കരുത്; ഗുപ്തസൗന്ദര്യം അറിയപ്പെടാനായി കാലിട്ടടിക്കയുമരുത്. സത്യവിശ്വാസികളേ, നിങ്ങള്‍ സര്‍വരും-വിജയപ്രാപ്തരാകാനായി-അല്ലാഹുവിങ്കലേക്കു ഖേദിച്ചുമടങ്ങുക"( സൂറ:നൂർ :30, 31)

4. വിശ്വസ്ത കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നവരും കരാർ പൂർത്തീകരിക്കുന്നവരുമാണവർ അല്ലാഹു പറയുന്നു :" തങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളും കരാറുകളും പാലിക്കുന്നവരും"( സൂറ: മുഅ്മിനൂൻ:8) അഥവാ അവരെ വിശ്വസിച്ചാൽ വഞ്ചിക്കുകയില്ല. കരാറിലേർപ്പെട്ടാൽ അവരത് പൂർത്തിയാക്കും. അവർ നബി തങ്ങൾ പറഞ്ഞ കപടവിശ്വാസികളേ പോലെയല്ല. നബി (സ) പറഞ്ഞു: മുനാഫിഖിന്റെ അടയാളം മൂന്നാണ്. അവർ കരാർ ചെയ്താല് പൂർത്തിയാക്കിയില്ല, അവർ സംസാരിച്ചാൽ കളവ് പറയും, അവരെ വിശ്വസിച്ചാൽ വഞ്ചിക്കും. അല്ലാഹു പറഞ്ഞു: വിശ്വസിച്ചേല്‍പിക്കപ്പെട്ട അമാനത്തുകള്‍ അവയുടെയാളുകള്‍ക്കു തിരിച്ചു കൊടുക്കാനും ജനമധ്യേ വിധികല്‍പിക്കുമ്പോള്‍ അതു നീതിപൂര്‍വകമാക്കാനും അല്ലാഹു നിങ്ങളോടനുശാസിക്കുകയാണ്. എത്ര നല്ല ഉപദേശമാണവന്‍ നിങ്ങള്‍ക്കു തരുന്നത്! നന്നായി കേള്‍ക്കുന്നവനും കാണുന്നവനും തന്നെയാണവന്‍.

ഒരിക്കൽ, അബുദർ(റ) നബിയോട് പറഞ്ഞു: എന്നെ തങ്ങളുടെ അടിമയാക്കൂ.. അപ്പോൾ തങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചുമലിൽ തട്ടി, എന്നിട്ട് പറഞ്ഞു : നിശ്ചയം താങ്കൾ ബലഹീനനാണ് എന്നാൽ അടിമത്തം വിശ്വസ്തതയാണ് . ഖിയാമത്ത് നാളിൽ അത് നിന്ദ്യതയും ഖേദവുമാണ്, അവർക്ക് കൊടുക്കേണ്ട ബാധ്യത നിറവേറ്റിയവർക്കൊഴികെ. ഇവിടെ നബി തങ്ങൾ അടിമ ഉടമ ബന്ധം വിശ്വസ്തതയാണെന്ന ബോധ്യപ്പെടുത്തി. കാരണം, കൊടുക്കേണ്ട അവകാശങ്ങൾ നീതിയോടെ കൊടുക്കൽ വിശ്വസ്തതയുടെ ഭാഗമാണ്.

അബൂ ഹുറൈറ (റ)പറയുന്നു: ഒരിക്കൽ ഒരു റമദാൻ മാസം നബി (സ) തങ്ങൾ ഞങ്ങളോട് സംസാരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതിനിടെ ഒരു അഅ്റാബി വന്ന് നബിയോട് ചോദിച്ചു : എന്നാണ് അന്ത്യനാൾ? വിശ്വസ്തത നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ നിങ്ങൾ അന്ത്യനാളിനെ പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊള്ളുകയെന്നായിരുന്നു നബി (സ) മറുപടി പറഞ്ഞത് അത്. എങ്ങനെയാണ് വിശ്വസ്തത നഷ്ടപ്പെടുകയെന്നതായിരുന്നു അടുത്ത ചോദ്യം. അവിടുന്ന് പറഞ്ഞു : അർഹിക്കപ്പെടാത്തവർക്ക് അധികാരം നൽകപ്പെടുമ്പോൾ നിങ്ങൾ അന്ത്യനാളിനെ പ്രതീക്ഷിക്കുവീൻ അല്ലാഹു പറഞ്ഞു : നിങ്ങള്‍ യാത്രയിലാവുകയും ഇടപാട് രേഖപ്പെടുത്താൻ എഴുത്തുകാരനെ കിട്ടാതെ വരികയും ചെയ്താല്‍ പണയം വാങ്ങുക. ഇനി, പരസ്പര വിശ്വാസത്തിലാണ് ഇടപാട് നടത്തിയതെങ്കില്‍, വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടയാള്‍ തന്റെ വിശ്വാസ്യത നിറവേറ്റുകയും നാഥനെ സൂക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യട്ടെ. നിങ്ങള്‍ സാക്ഷിത്വം മറച്ചു വെക്കരുത്; അതാരെങ്കിലും ഒളിച്ചുവെക്കുന്നുവെങ്കില്‍ അവന്റെ മനസ്സ് പാപഗ്രസ്തമത്രേ. നിങ്ങളുടെ ചെയ്തികളെപ്പറ്റി അല്ലാഹു നന്നായറിയും.

5. നിസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നവരാണവർ അല്ലാഹു പറഞ്ഞു :നമസ്‌കാരത്തില്‍ നിഷ്ഠ പുലര്‍ത്തുന്നവരുമായ സത്യവിശ്വാസികള്‍ വിജയം വരിക്കുക തന്നെ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ( സൂറ: മുഅ്മിനൂൻ:9) അഥവാ യഥാ സമയത്ത് നിസ്കരിക്കും. അതിൽ നിന്ന് ഒരു മറ്റാരു കാര്യവും അവരെ ശ്രദ്ധ തിരക്കില്ല.

ഒരിക്കൽ മസ്ഊദ്(റ)നബിയോട് ചോദിച്ചു, ഏറ്റവും നല്ല കർമമേത്? നബി (സ)പറഞ്ഞു: നിസ്കാരം ആദ്യ സമയത്ത് നിസ്കരിക്കൽ. അത് കഴിഞ്ഞാൽ? മാതാപിതാക്കൾക്ക് ഗുണം ചെയ്യൽ. പിന്നെ ഏതാ ? അവിടുന്ന് പറഞ്ഞു : അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിൽ യുദ്ധം ചെയ്യുക.

സൂറത്തുൽ മുഅമിനൂനിൽ പ്രസ്താവ്യമായ ഈ 5 ഗുണങ്ങളും ഒരു സത്യവിശ്വാസിക്ക് ഉണ്ടാവേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. ഈ ഗുണങ്ങൾ ആർജിച്ചെടുക്കുവാൻ ഓരോ മുസ്‌ലിമും തയ്യാറാവേണ്ടതുണ്ട്. കൊറോണയെ പ്രതിരോധിക്കുവാൻ എല്ലാം മസ്ജിദുകളും ആരാധനാലയങ്ങളും അടച്ചുപൂട്ടിയ ഈയൊരു സാഹചര്യത്തിൽ പ്രത്യേകിച്ചും.

വിശുദ്ധ ഖുർആൻ വിശ്വാസികളുടെ പല സ്വഭാവസവിശേഷതകളും ഖുർആനിൽ പലയിടങ്ങളിലായി അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതിലെ വാക്യങ്ങൾ അതിന്റെ പ്രാധാന്യത്തെ വിവരിക്കുന്നുണ്ട്. അതോടൊപ്പം വിശ്വാസികളോട് അനുഗ്രഹവും സന്തുഷ്ടവുമായ ജീവിതം നയിക്കുന്നതിനായി അവയെ ജീവിതത്തിൽ പ്രാവർത്തികമാക്കാനും അതുവഴി അല്ലാഹുവിന്റെ സ്വർഗ്ഗവും പ്രതിഫലവും നേടാനും ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്നുമുണ്ട്.

സത്യവിശ്വാസികളുടെ ഗുണവിശേഷങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള ഖുർആനിലെ വാചകങ്ങൾ സമഗ്രവും വൈവിധ്യ പൂർണ്ണവുമാകുന്നു. കൂടാതെ വിശ്വാസികളുടെ ഗുണ വിശേഷങ്ങളെ ഹിജ്റക്ക് മുമ്പും ശേഷവുമുള്ളതെന്ന നിലക്ക് ഖുർആൻ വിഭജിച്ചതായികാണാം. ഇത് മുസ്‌ലിം സമൂഹത്തെ നിരന്തരമായി ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നതിന്റ പ്രാധാന്യവും ഖുർആനിൽ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്.

വിശുദ്ധ ഖുർആനിലെ വിശ്വാസികളുടെ ഗുണവിശേഷങ്ങളെ എണ്ണിത്തിട്ടപ്പെടുത്താൻ നമുക്ക് സാധിക്കുകയില്ല. എന്നിരുന്നാലും സൂറത്തുൽ മുഅമിനൂനിലെ ചില വാക്യങ്ങൾ ഇവിടെ പരാമർശിക്കുകയാണ്. അവ ഒരു വിശ്വാസിക്ക് നിർബന്ധമായും ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ട ഗുണവിശേഷങ്ങളെ കൃത്യമായി വരച്ചിടുന്നുണ്ട്.

സൂറത്തുൽ മുഅ്മിനൂനിലൂടെ അല്ലാഹു പറയുന്നു... "തങ്ങളുടെ നമസ്‌കാരത്തില്‍ ഭയപ്പാടുള്ളവരും വ്യാര്‍ത്ഥ വിഷയങ്ങളില്‍ നിന്നു തിരിഞ്ഞു കളയുന്നവരും സകാത്ത് നിര്‍വഹിക്കുന്നവരും, ഭാര്യമാര്‍, സ്വന്തം അടിമ സ്ത്രീകള്‍ എന്നിവരില്‍ നിന്നൊഴികെ ജനനേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ കാത്തു സൂക്ഷിക്കുക വഴി അനധിക്ഷേപാര്‍ഹരും-ഇതിനപ്പുറം ആരെങ്കിലും ആഗ്രഹിച്ചാല്‍ അവര്‍ അതിക്രമകാരികള്‍ തന്നെ. തങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളും കരാറുകളും പാലിക്കുന്നവരും, നമസ്‌കാരത്തില്‍ നിഷ്ഠ പുലര്‍ത്തുന്നവരുമായ സത്യവിശ്വാസികള്‍ വിജയം വരിക്കുക തന്നെ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ഇവര്‍ തന്നെയാണ് സമുന്നത സ്വര്‍ഗമായ ഫിര്‍ദൗസ് അനന്തരാവകാശമായി സ്വായത്തമാക്കുന്നവര്‍; അതിലവര്‍ ശാശ്വത വാസികളായിരിക്കും."( സൂറ: മുഅ്മിനൂൻ:1-11) ഈ വാക്യങ്ങളിലെ വിശ്വാസികളുടെ സവിശേഷതകൾ..

1- നിസ്കാരത്തിലെ ഭയഭക്തിയുള്ളവരാണ്

നബി(സ്വ)തങ്ങൾ പറഞ്ഞു: "ഒരു മുസ്‌ലിമായ മനുഷ്യൻ ഫർള് നിസ്കാരത്തിൽ പ്രവേശിക്കുകയും അങ്ങനെ അവന്റെ വുളൂഉം ഭയഭക്തിയും റുകൂഉം പരിപൂർണ്ണ രീതിയിൽ നിർവഹിക്കുകയും ചെയ്താൽ അവൻ ആ വർഷം മുഴുവൻ ചെയ്തിട്ടുള്ള വലിയ ദോഷമല്ലാത്ത എല്ലാ തെറ്റുകൾക്കുമുള്ള പരിഹാര ക്രിയയായിരിക്കുമത് ".

നിസ്കാരത്തിൽ ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ട ഭയഭക്തിക്ക് ധാരാളം രൂപങ്ങളുണ്ട്; അതിലാദ്യത്തേത് അല്ലാഹുവിനെ ഓർത്ത് കൊണ്ടും അവന്റെ ഭീഷണിയിൽ പേടിച്ചുകൊണ്ടും നിസ്കരിക്കലാണ്. അല്ലാഹു പറയുന്നു "എന്നെ ആരാധിക്കുകയും എന്നെ സ്മരിക്കാനായി നമസ്‌കാരം മുറ പ്രകാരമനുഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്യുക."(സൂറ: ത്വാഹ:14).

രണ്ടാമത്തേത് അർകാനുകളും വാജിബാത്തുകളും സുന്നത്തുകളുമുള്ള നിസ്കാരത്തിന്റെ ആത്മാവാണ് നിയ്യത്തും ഇഖ്ലാസും ഭയഭക്തിയും ഹൃദയ സാന്നിദ്ധ്യവുമെന്ന തിരിച്ചറിവോടെ നിസ്കാരം നിർവഹിക്കുകയെന്നതാണ്. കാരണം നിസ്കാരത്തിൽ ധാരാളം ദിക്റുകളും അഭിമുഖസംഭാഷണങ്ങളും പ്രവർത്തനങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഹൃദയത്തിന്റെ സാന്നിധ്യമില്ലാതെ ദിക്റുകളുടെയും അഭിമുഖസംഭാഷണങ്ങളുടെയും ലക്ഷ്യം കരസ്ഥമാക്കുകയില്ല. കാരണം നാം ഉച്ചരിക്കുന്ന വാക്കുകൾ ഹൃദയം ശ്രദ്ധിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ അവ വെറും പിച്ചും പേയും മാത്രമാണ്.

വാക്കുകൾക്ക് സമാനമാണ് പ്രവർത്തനങ്ങളും. നമസ്കാരത്തിൽ നാം ചെയ്യുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളോട് ഹൃദയത്തിന് യാതൊരു കണക്ഷനും ഇല്ലെങ്കിൽ നിസ്കാരം കൊണ്ടുള്ള ലക്ഷ്യപ്രാപ്തി കരഗതമാവില്ല. കാരണം ഖിയാമുകൊണ്ട് ഖിദ്മതും സുജൂദ് റുകൂഅ് എന്നിവകൊണ്ട് ആത്മനിന്ദയും അല്ലാഹുവിനെ ആദരിക്കലുമാണ് ഉദ്ദേശം. അതിനാൽ ഹൃദയസാന്നിധ്യം ഇല്ലെങ്കിൽ ഈ ഉദ്ദേശം സംഭവിക്കുകയില്ലല്ലോ. ലക്ഷ്യത്തിൽ നിന്ന് മാറിയാൽ പ്രവർത്തികൾ അവഗണിക്കപ്പെടുന്ന ചില ചിത്രങ്ങൾ മാത്രമായിരിക്കും.

അല്ലാഹു പറഞ്ഞു: അവയുടെ മാംസങ്ങളോ രക്തങ്ങളോ അല്ലാഹുവിങ്കല്‍ എത്തിച്ചേരുകയേ ചെയ്യില്ല; പ്രത്യുത, നിങ്ങളുടെ സൂക്ഷ്മതയാണ് ദൈവസന്നിധി പ്രാപിക്കുക.(സൂറ:ഹജ്ജ് 37) അർത്ഥമെന്തെന്നാൽ, സർവ്വശക്തനായ അല്ലാഹുവിന്റെ അടുക്കലേക്ക് വരുന്നയാൾ കൽപ്പിക്കപ്പെട്ടുള്ള ഉത്തരവുകൾ പാലിക്കാൻ നിർബന്ധിതമാകുന്നതുവരെ ഹൃദയത്തെ പിടിച്ചെടുകെട്ടിയവനായിരിക്കണം, അതിനാൽ നിസ്കാരത്തിൽ ഭയഭക്തി അനിവാര്യമാണ്. എന്നാലും അശ്രദ്ധയാൽ ഉണ്ടാവുന്ന കാര്യങ്ങൾ അല്ലാഹു പൊറുത്തു തരും. കാരണം അതിന്റെ ആരംഭത്തിലുള്ള ഹൃദയത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം അതിന്റെ ബാക്കി ഭാഗങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതാണ്. 2 നിഷ്‌ക്രിയ സംസാരം ഒഴിവാക്കുന്നവരാണ് നുണപറയൽ, ശപിക്കൽ, അപമാനിക്കൽ എന്നിങ്ങനെയുള്ളവ നിഷ്ക്രിയ സംസാരങ്ങളാണ്. അഥവാ, അവരെ നിസ്കാരത്തിൽ ഭക്തിയുള്ളവരായി വിശേഷിപ്പിച്ചതിന് പിന്നാലെ നിഷ്ക്രിയാ സംസാരങ്ങളിൽ നിന്ന് അകന്നു നിൽക്കുന്നവരായും വിശേഷിപ്പിച്ചു. ഒരു വ്യക്തിക്ക് പ്രയാസകരമായ പ്രവർത്തി, ഉപേക്ഷ എന്നീ രണ്ടു കാര്യങ്ങളെയും ഒരുമിച്ച് പറയുകയാണ് ഇവിടെ. അല്ലാഹു(സു:ഹ) പറഞ്ഞു:" അവർ വ്യര്‍ത്ഥ വിഷയങ്ങളില്‍ നിന്നു തിരിഞ്ഞു കളയുന്നവരുമാണ്."( സൂറ: മുഅ്മിനൂൻ:3) ചിലർ പറഞ്ഞതുപോലെ ബഹുദൈവ വിശ്വാസവും മറ്റുള്ളവർ പറഞ്ഞതുപോലെ പാപങ്ങളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. അല്ലാഹു(സു:ഹ) പറഞ്ഞു:" അനാവശ്യവൃത്തികള്‍ക്കടുത്തുകൂടി പോകുമ്പോള്‍ മാന്യന്മാരായി നടന്നുനീങ്ങുന്നവരും"(സൂ:അൽ ഫുർക്കാൻ:72) അപ്പോൾ അവരുടെ വാക്കുകൾക്കും പ്രവർത്തികൾക്കും അതിൽ ഒരു പ്രയോജനവുമില്ല.

ജീവിതത്തിൽ വളർച്ച കൈവരിക്കാൻ പലപ്പോഴും സമൂഹത്തിന്റെ സഹായങ്ങളും പിന്തുണയും അനിവാര്യമായവരാണ് പിതാവ് മരണപ്പെട്ട അനാഥ ബാല്യങ്ങൾ. ഇവരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നതിനും പരിശുദ്ധ ഇസ്‌ലാം വലിയ പ്രോത്സാഹനമാണ് നൽകുന്നത്. യതീമുകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള പുണ്യവും പ്രാധാന്യവും പഠിപ്പിക്കുന്ന നിരവധി ഹദീസുകളാണുള്ളത്. അത്കൊണ്ട് തന്നെ മുസ്‍ലിംകള്‍ ഇതിന് നല്‍കുന്ന പ്രാധാന്യം ഏറെയാണ്.

നബി (സ്വ) പറയുന്നു, ഞാനും യതീമിനെ സംരക്ഷിക്കുന്നവനും സ്വർഗ്ഗത്തിൽ ഇതുപോലെയാണ്, ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞിട്ട് നബിതങ്ങൾ തന്റെ ചൂണ്ടുവിരലും നടുവിരലും ചെറിയ വിടവുകളൊടെ ഉയർത്തിക്കാണിച്ചു. ഈ ഹദീസ് വിശദീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഹാഫിള് ഇബ്നു ഹജർ (റ) ഇങ്ങനെ വിശദീകരിക്കുന്നു, ഈ ഹദീസുകൾ പഠിക്കുന്ന ഏതൊരു മുസ്‌ലിമും ഇതിന്റെ സന്ദേശം പ്രവൃത്തിപഥത്തിൽ കൊണ്ടുവരൽ അനിവാര്യമാണ്. കാരണം, സ്വർഗ്ഗീയ ലോകത്ത് ഏറ്റവും ഉന്നതമായ സ്ഥാനം അലങ്കരിക്കുന്നത് പ്രവാചകനാണ്. യതീമിനെ സംരക്ഷിക്കുക വഴി പ്രവാചകന്റെ സാമീപ്യമാണ് പ്രതിഫലമായി ലഭിക്കുകയെന്നാണ് ഹദീസ് പഠിപ്പിക്കുന്നത്.

മറ്റൊരു ഹദീസിൽ നബി സ പഠിപ്പിക്കുന്നു, പാവപ്പെട്ടവർക്കും വിധവകൾക്കും വേണ്ടി പ്രയത്നിക്കുന്നവർ അല്ലാഹുവിൻറെ മാർഗത്തിൽ അടരാടുന്ന ഒരു പോരാളിയെ പോലെയാണ്, ക്ഷീണം അറിയാതെ നിസ്കരിക്കുന്നവനെപ്പോലെയും തുടർച്ചയായി നോമ്പ് അനുഷ്ഠിക്കുന്നവനെ പോലെയുമാണെന്നും നബി തങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർത്തതായി ഹദീസ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത സ്വഹാബി ഓർത്തെടുക്കുന്നു. നബി സ പറയുന്നു ആരെങ്കിലും ഒരു യതീമിന്റെ തലയിൽ കൈ വച്ചാൽ അവന്റെ കൈ സ്പർശിച്ച മുഴുവൻ മുടികളുടെയും എണ്ണത്തിനനുസരിച്ച് അല്ലാഹു നന്മ രേഖപ്പെടുത്തുന്നതാണ്.

ഹൃദയ കാഠിന്യത്തെ കുറിച്ച് പരാതി പറഞ്ഞ ഒരു അനുയായിയോട്, പരിഹാരമായി പ്രവാചകര്‍ നിര്‍ദ്ദേശിച്ചത്, യത്തീമിനോട് കാരുണ്യം ചെയ്യുകയും അവന് ഭക്ഷണം നൽകുകയും ചെയ്യുക എന്നായിരുന്നു. അനാഥനെ സഹായിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമുള്ള ഇസ്‌ലാമിക അധ്യാപനങ്ങൾ വളരെ പ്രാധാന്യത്തോടെ തന്നെയാണ് മുസ്‌ലിംകൾ തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമാക്കിയത്. അനാഥാലയങ്ങൾക്ക് ലഭിക്കുന്ന കലവറയില്ലാത്ത സഹായങ്ങളും പിന്തുണയും ഇതാണ് തെളിയിക്കുന്നത്. ഭക്ഷണവും വസ്ത്രവും വിദ്യാഭ്യാസവുമെന്ന് വേണ്ട, ആവശ്യമായ വൈദ്യചികില്‍സയടക്കം സൌജന്യമായി നല്‍കുന്നവയാണ് ഇവയെല്ലാം. ഈ സ്ഥാപനങ്ങളെല്ലാം പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നത് സഹൃദയരാ വിശ്വാസികളുടെ സഹായസഹകരണങ്ങള്‍ കൊണ്ട് മാത്രമാണ് താനും. അഥവാ, സര്‍ക്കാറുകള്‍ നിര്‍വ്വഹിക്കേണ്ട വലിയൊരു ഉത്തരവാദിത്തമാണ്, ഭൌതികമായ യാതൊരു ലാഭേഛയുമില്ലാതെ സമുദായം ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്നര്‍ത്ഥം.

1921ലെ മലബാർ സമര വേളയിൽ മലബാറിൽ നിരവധി മാപ്പിളമാരെ ബ്രിട്ടീഷ് പട്ടാളം വെടിവെച്ചു കൊന്നത് വഴി ഓരോ വീട്ടിലും ബാക്കിയായത് അനാഥരായ മക്കളും വിധവകളുമായിരുന്നു. ഇവരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി കേരളത്തിലെ മുഴുവൻ പ്രദേശങ്ങളിലും അനാഥാലയങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുവാൻ മുസ്‌ലിംകൾ കൈമെയ് മറന്ന് പ്രവർത്തിച്ചു. ഇന്ത്യയുടെ പല ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും സഹായങ്ങൾ ഒഴുകി വന്നു. നിരവധി അനാഥരെ സംരക്ഷിച്ച്, വളർത്തി വിദ്യാഭ്യാസം നൽകി കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക പരിസരങ്ങളിൽ മഹത്തായ സംഭാവനകൾ നൽകിക്കൊണ്ട് അനാഥാലയങ്ങൾ സജീവ സാന്നിധ്യമായി ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്.

ഹദീസിന്റെ പ്രാമാണികതയെകുറിച്ചുള്ള വേറിട്ടൊരു വായന സമ്മാനിക്കുന്ന ഗ്രന്ഥമാണ്, ജൊനാഥൻ എ.സി ബ്രൗണിന്റെ 'ഹദീഥ്: പ്രൊഫറ്റിക് ലെഗസി ഇൻ മിഡീവൽ ആന്റ് മോഡേൺ വേൾഡ് ' എന്ന പുസ്തകം. നമുക്ക് അതൊന്ന് പരിചയപ്പെടാം.
അപൂർവ്വമായതും കാലപ്പഴക്കമുള്ളതുമായ നാണയങ്ങൾ ശേഖരിക്കുന്നവരെ കണ്ടിട്ടില്ലേ, നാണയങ്ങളുടെ വിനിമയ മൂല്യം നോക്കിയല്ല അവർ അതു സൂക്ഷിച്ചു വെക്കുന്നത് , മറിച്ച് അതിന പ്പുറം അവയ്ക്ക് അവരുടെ കണ്ണിൽ ഒരു മൂല്യമുണ്ട്. അത് അതിന്റെ അപൂർവ്വത അല്ലെങ്കിൽ വൈചിത്രം ഒക്കെയാവാം. അതൊന്നു മാത്രമാണ് അവർ കാണുന്നത്.  ഹദീസ് ക്രോഡീകരണ ഘട്ടത്തിനു ശേഷം സനദു കൊണ്ട് ഹദീസ് സ്വീകരിക്കുന്ന രീതി നിന്നു പോയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും അപൂർവ്വങ്ങളായ സനദുകൾ തേടി പിടിച്ചു കണ്ടെത്തി തിരുനബിയിലേക്ക് ചേരുന്ന ആ മഹത്തായ  കണ്ണിയിലെ അംഗമാവുന്ന സംസ്കാരത്തെ താരതമ്യം ചെയ്യാൻ ബ്രൗൺ  കൊണ്ടുവന്ന നരേറ്റീവാണ് മുകളിൽ കൊടുത്തത്.
ഇനി ഹദീസ് നിരൂപണത്തെയും ജേർണലിസത്തെയും താരതമ്യപ്പെടുത്തുന്നത് കാണുക. സമൂഹത്തിൽ വ്യാജ വാർത്തകൾ ഉണ്ടാക്കുന്ന പൊല്ലാപ്പുകൾ ചെറുതൊന്നുമല്ല. വ്യാജ വാർത്തകൾക്ക് തടയിടാനുള്ള ടൂളുകൾ ഇന്ന് ജേണലിസ്റ്റുകൾ ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഹദീസുകളിലും ഇത്തരം വ്യാജന്മാർ വന്നതു കൊണ്ടാണ്  ഹദീസ് നിരൂപണ ശാസ്ത്രമെന്ന വിജ്ഞാന ശാഖ പണ്ഡിതര്‍ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത്.  ഇങ്ങനെ ഹദീസ് വിജ്ഞാനീയത്തിലെ അതി സങ്കീർണ്ണമായ സാങ്കേതിക പദപ്രയോഗങ്ങളെയും വിജ്ഞാനശാഖകളെയും വളരെ ലളിതവല്‍കരിച്ച് സമകാലികമായ ഉദാഹരണങ്ങൾ സഹിതം ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഒരു ആഖ്യാന വിസ്മയമാണ് ബ്രൗണിന്റെ രചനയിലുടനീളം കാണുന്നത്.

പടിഞ്ഞാറൻ സന്ദേഹവാദികൾ ഉന്നയിക്കുന്ന, നമുക്ക് ലഭ്യമായിട്ടുള്ള ഹദീസുകളെല്ലാം നബിയുടെ യഥാർത്ഥ വചനങ്ങളാണോ എന്ന ബാലിശമായ ചോദ്യത്തിന്റെ ഉത്തരം കണ്ടെത്താനുള്ള ഒരു ജ്ഞാന യാത്രയാണ് മൂന്നൂറിലധികം പേജുകളിലൂടെ അദ്ധേഹം നടത്തുന്നത്.
തിരുനബി(സ), സ്വഹാബികൾക്കിടയിൽ ജീവിക്കുമ്പോൾ ഒരു പിതാവിന്റെ സ്ഥാനത്താണെന്നു പറയാം. നന്മയിലേക്ക് നയിക്കുന്ന പ്രവാചകന്റെ സന്മാർഗ്ഗ നിർദേശങ്ങൾ ശിരസ്സാവഹിക്കുക എന്നതിലപ്പുറം അതു രേഖപ്പെടുത്തി വെക്കുന്നതിന്റെ  ചിന്ത  ഒരു പക്ഷേ അവരെ പിടികൂടിയിട്ടുണ്ടായിരിക്കില്ല. നമ്മളിൽ ഇന്ന് എത്രപേർ ദിനേന നമ്മുടെ ഉപ്പമാരും വല്യുപ്പ മാരുമൊക്കെ പറയുന്നത് രേഖപ്പെടുത്തിവെക്കുന്നുണ്ട്? ഇങ്ങനെയാണ് സ്വഹാബികൾ ഹദീസ് രേഖപ്പെടുത്തി വെക്കാത്തതിനോടുള്ള ബ്രൗണിന്റെ അതിലളിതവും സ്വാഭാവികവുമായി പ്രതികരണം.
പുസ്തകത്തിൽ , പതിനൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടോടെ പൂർത്തിയാകുന്ന ആറ് പ്രമുഖ രചനാ ഘട്ടങ്ങളെ ചരിത്രപരമായി അദ്ദേഹം വിലയിരുത്തുന്നു. അതിൽ തന്നെ ആദ്യം ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ട ഹദീസ് ഗ്രന്ഥമായ മുവത്വയെക്കുറിച്ചും മുഹമ്മദ് ഇബ്നു ഹസന്‍ ശൈബാനിയുടേതടക്കമുള്ള ശറഹുകളെകുറിച്ചും ചരിത്രപരമായി ഇഴകീറി പരിശോധിക്കുന്നു. 
ഹദീസിലെ പടിഞ്ഞാറൻ ഡിബേറ്റുകളെപ്പറ്റി പറയുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ഭാഗം പുസ്തകത്തിന്റെ അവസാനത്തിലുണ്ട്. ചരിത്രരചനാ ശാസ്ത്രത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത HCM അഥവാ ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ ക്രിറ്റിക്കൽ  മെത്തേഡിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ   ഷാക്ത്, ഗോൽ ഡ്സിഹ്ർ, മൂർ, ജോൺ ബോൾ തുടങ്ങിയ പഴയ കാല ഒറിയന്റലിസ്റ്റുകൾ ഉന്നയിച്ച അരോപണങ്ങൾ ഹദീസ് നിരൂപണ ശാസ്ത്രത്തിന്റെ വെളിച്ചത്തിൽ  പരിശോധിക്കുന്നതാണ് അത്. തികഞ്ഞ അവിശ്വാസത്തോടെയും സന്ദേഹത്തോടെയും (Skepticism) മത്രം ഇസ്‍ലാമിക പ്രമാണങ്ങളെ നോക്കിക്കണ്ട ഇവരുടെ വാദഗതികൾ അതീവ ഗുരുതരവും കൂടുതൽ പഠനവിധേയമാക്കേണ്ടതുമാണ്.    
ആധുനികതയുമായി (modernity) സംവദിക്കുമ്പോൾ വിവിധ ധാരയിലുള്ള മുസ്‍ലിം പണ്ഡിതന്മാർ സ്വീകരിച്ച പ്രതികരണങ്ങളെപ്പറ്റി അദ്ധേഹം വാചാലനാകുന്നു. ഇത്തരുണത്തിൽ  പണ്ഡിതന്മാരുടെ പ്രതികരണങ്ങളെ നാല് കാറ്റഗറികളിലായി അദ്ധേഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നു. ഹദീസ് പ്രമാണത്തെ പാടെ നിഷേധിച്ചു കളഞ്ഞ 'ഖുർആൻ ഒണ്‍ലി മൂവ്മെന്റ് 'മായി മുന്നോട്ടുവന്ന ചിറാഗ് അലി, ഗുലാം അഹ്മദ് പർവേസ്, ഹൈക്കൽ തുടങ്ങിയവരുടെ പ്രതികരണമാണ് അതിലൊന്നാമത്തേത്. കേരളത്തിലെ ചേകന്നൂർ മൗലവിയൊക്കെ ഇതിന്റെ ഭാഗമാവുമെന്ന് തോന്നുന്നു. സർ സയ്യിദ്, മുഹമ്മദ് അബ്ദു , റഷീദ് രിദാ തുടങ്ങിയ 'മോഡേണിസ്റ്റ് സലഫികളാ' ണ് രണ്ടാമത്തെ കാറ്റഗറിയിൽ വരുന്നത്. 'ട്രഡീഷണലിസ്റ്റ് സലഫികളായ ' ഇബ്നു അബ്ദുൽ വഹാബ്, ഷൗകാനി, അൽബാനി തുടങ്ങിയവരെ മൂന്നാം വിഭാഗത്തിലും എണ്ണുന്നു. അവസാനമായി സഈദ് റമദാൻ ബൂത്വി, അലി ജുമുഅ തുടങ്ങിയ 'സുന്നീ ട്രഡീഷണലിസ്റ്റു'കളുടെ സമീപന രീതികളെ കുറിച്ചും സവിസ്തരം പറയുന്നുണ്ട്.  
ഇന്ന് മുസ്‍ലിം വൈജ്ഞാനിക രംഗത്ത് ഏറെ ജനകീയനായി ക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന അമേരിക്കൻ പണ്ഡിതനാണ് ബ്രൗൺ. 2012 മുതൽ ജോർജ്ടൗൺ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ അസോസിയേറ്റീവ് പ്രൊഫസറായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുന്നു. ക്ലാസിക്കൽ ഹദീസ് ഗ്രന്ഥങ്ങളെ ആസ്പദിച്ചെഴുതിയ അദ്ധേഹത്തിന്റെ രചനകൾ  തികഞ്ഞ വൈജ്ഞാനിക പ്രഭാവം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നവയാണ്. The Canonization of al-Bukhari and Muslim: the Formation and Function of the Sunni Hadith Canon, Misquoting Muhammad, Slavery and Islam തുടങ്ങിയ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറ്റു രചനകളും നല്ലപോലെ വായിക്കപ്പെടുന്ന ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ പട്ടികയിലാണുള്ളത്. അതു കൂടാതെ ഇസ്‍ലാമിക നിയമ സംഹിത, സലഫിസം സൂഫിസം, അറബി ഭാഷ തുടങ്ങിയവയെല്ലാം അദ്ധേഹത്തിന്റെ രചനാ വിഷയങ്ങളായിട്ടുണ്ട്.
മുൻ ധാരണളെ മാറ്റി നിർത്തി, പ്രമാണബദ്ധമായി കാര്യങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുന്ന രീതി പലപ്പേഴും അമ്പരപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇതൊക്കെ കാണുമ്പോൾ ഇസ്‌ലാം വിമർശകരെന്ന് സ്വയം ചമയുന്ന ചില യുക്തിയില്ലാത്ത യുക്തിവാദികളോട് സഹതാപമാണ് തോന്നുക.